Η οικογένεια είναι ο πρώτος και βασικός πυλώνας στη ζωή του ανθρώπου. Για πολλούς ανθρώπους η οικογένεια είναι παρά πολύ σημαντική κι είναι πολύ όμορφο αυτό! Τι συμβαίνει όμως όταν οι προσωπικές μας επιθυμίες, ανάγκες ή φιλοδοξίες έρχονται σε αντίθεση με τις επιθυμίες και τις ανάγκες της οικογένειάς μας, όταν τα «θέλω» μας συγκρούονται με τα «θέλω» της οικογένειάς μας; Ποσό εύκολο είναι να αντιταχθούμε στα «πρέπει» του οικογενειακού θεσμού κι αν το κάνουμε πόσο «κακά παιδιά» μπορεί να θεωρήσουμε τους εαυτούς μας ή πόσες ενοχές μπορεί να κουβαλήσουμε;
Είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε ότι δε χρειάζεται να θυσιάσουμε την ψυχική μας υγεία, ευτυχία ή τη ζωή μας για να εκπληρώσουμε τα όνειρα των γονιών μας ή οποιουδήποτε άλλου μέλους της οικογένειας μας. Καθώς πολλές φορές τα όνειρα και οι φιλοδοξίες των γονιών μας μπερδεύονται με τα δικά μας, είναι πολύ σημαντικό να αναγνωρίσουμε ποιες είναι οι δικές μας βαθύτερες επιθυμίες, να αποδεχτούμε ότι είναι οκ να έχουμε διαφορετικά θέλω από τους γονείς μας και να προχωρήσουμε προς την εκπλήρωσή τους. «Συμπεριφορές από τους γονείς όπως: «αν κάνεις αυτό ή το άλλο θα πεθάνω» ή «αν δεν κάνεις αυτό, δε με αγαπάς» σκοπό έχουν μόνο το χειρισμό και τη δημιουργία ενοχών. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να αναγνωρίζουμε τέτοιες συμπεριφορές.
Από την άλλη, ως γονείς είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι τα παιδιά μας, που γίνονται οι μελλοντικοί ενήλικες, είναι ελεύθεροι άνθρωποι να επιλέξουν τη ζωή τους, τη δουλειά τους, το σύντροφο τους χωρίς να παρεμβαίνουμε στις επιθυμίες τους. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν αγαπάμε τα παιδιά μας αλλά ότι σεβόμαστε τις επιλογές τους. (Εφόσον αυτές δεν θέτουν σε κίνδυνο αυτούς ή άλλους ανθρώπους). Όταν διαφωνούμε λοιπόν, μπορούμε με επιχειρήματα να εκφράσουμε τη γνώμη μας και να κάνουμε προσπάθεια να αντιληφθούμε ποιον τελικά εξυπηρετεί το να γίνει ή δε γίνει κάτι. Εμποδίζουμε ή προτρέπουμε τα παιδιά μας προς μια ενέργεια γιατί αυτό εξυπηρετεί το παιδί μας ή γιατί καλύπτουμε δικές μας συναισθηματικές ανάγκες;
Όλα τα παραπάνω όμως προϋποθέτουν να έχουμε μια ΚΑΛΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ. Να μπορούμε να ξεχωρίζουμε, είτε είμαστε στη θέση του γονέα είτε στη θέση του παιδιού ή ακόμα και στις δύο θέσεις, ποια είναι τα όρια μας αλλά και ποια τα όρια των άλλων. Μέχρι πού μπορούμε να επεμβαίνουμε στη ζωή των άλλων ή μέχρι πού θα αφήσουμε τους άλλους να επεμβαίνουν στη δίκη μας ζωή. Η ΘΕΣΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΜΑΣ ΟΡΙΩΝ είναι μια δύσκολη διαδικασία αλλά πολύ σημαντική γιατί συμβάλλει στη σύναψη υγιών λειτουργικών σχέσεων (και πέρα από το πλαίσιο της οικογένειας) αλλά και στην αποφυγή ή διαχείριση των δυσλειτουργικών. Η ικανότητα να βάζουμε όρια είναι μια διαδικασία που μαθαίνεται. Είτε μέσα στην οικογένεια, εφόσον οι γονείς μας είναι σε θέση να βάζουν όρια είτε μετέπειτα στην ενήλικη ζωή ως αποτέλεσμα προσωπικών βιωμάτων, αυτογνωσίας και ψυχοθεραπείας.
Έτσι, αν νιώθουμε ότι βρισκόμαστε σε μια οικογένεια ή σε σχέσεις με δυσκολία στην επικοινωνία, χειριστικές συμπεριφορές, άκαμπτα όρια (δηλαδή υπερβολική ανεξαρτησία μεταξύ των μελών κι έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας) ή συγκεχυμένα όρια (δηλαδή υπερβολική εμπλοκή του ενός μέλους με τα αλλά) και δεν μπορούμε να το διαχειριστούμε μόνοι μας, είναι καλό να απευθυνθούμε σ’ έναν επαγγελματία Ψυχικής Υγείας.
