Κρίσεις πανικού: Το λανθασμένο καμπανάκι του εγκεφάλου - Το σωστό καμπανάκι της ψυχής
Όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σ' έναν πραγματικό κίνδυνο, απειλητικό για τη ζωή του, ενεργοποιείται ο αντανακλαστικός μηχανισμός "πάλης - φυγής" και μία σειρά αλλαγές συμβαίνουν στο σώμα του που σκοπό έχουν να ενισχύσουν το άτομο είτε να παλέψει είτε να τρέξει. Οι αλλαγές αφορούν:
- στην αύξηση καρδιακού παλμού
- στην αύξηση ρυθμού και έντασης αναπνοής
- σε εφίδρωση
- σε μυϊκή ένταση
- σε έντονο φόβο
Τα ίδια ακριβώς όμως συμπτώματα έχει κι ένα άτομο που παθαίνει κρίσεις πανικού. Ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται ως κίνδυνο κάτι που στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Πρόκειται για ένα ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΟ ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ που ενεργοποιεί τον μηχανισμό πάλης-φυγής και κατ΄επέκταση όλα τα παραπάνω συμπτώματα.
Οι κρίσεις πανικού αποτελούν μια αιφνίδια κρίση άγχους, φόβου, δυσφορίας και ενίοτε ψυχικού τρόμου, η οποία κορυφώνεται συνήθως σε δέκα λεπτά και υποχωρεί σε περίπου μισή ώρα. Κατάλοιπα κάποιων συμπτωμάτων μπορεί να παραμείνουν για πάνω από μία ώρα.
Πιο συγκεκριμένα, οι άνθρωποι με κρίσεις πανικού περιγράφουν μία έντονη και ξαφνική κατάσταση που συμβαίνει στο σώμα τους είτε αναπάντεχα, όταν όλα φαινομενικά είναι μία χαρά είτε ως απόρροια μίας στρεσογόνας συνθήκης (εξετάσεις, εύρεση σε κλειστούς χώρους, οδήγηση). Αισθάνονται ότι ξαφνικά δεν μπορούν να πάρουν ανάσα, αρχίζουν να τρέμουν τα πόδια τους, έχουν ταχυκαρδία, πόνο στο στήθος, ανακατωσούρα στο στομάχι, τάση λιποθυμίας και μπορεί να νιώθουν έξαψη ή κρυάδες. Εκτός από τα σωματικά συμπτώματα αναφέρονται και σε ψυχολογικά όπως είναι το έντονο στρες, φόβος ότι θα πεθάνουν, αίσθηση ότι βγαίνουν από το σώμα τους αλλά και ντροπή επειδή μπορεί να εκτεθούν μπροστά σε κόσμο.
Όλες αυτές οι αντιδράσεις που περιγράφονται και αποτελούν συμπτώματα των κρίσεων πανικού είναι ένα λανθασμένο καμπανάκι του εγκεφάλου μπροστά σ΄έναν μη ρεαλιστικό κίνδυνο, αποτελούν όμως ένα ΣΩΣΤΟ ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ότι υπάρχουν εσωτερικές ανεπίλυτες συγκρούσεις. Ουσιαστικά, η κρίση πανικού κρύβει μια κρίση εαυτού. Ο εαυτός απειλείται από μια αλλαγή, την οποία βιώνει ως σύγκρουση. Από τη μία επιθυμεί κι επιδιώκει κάτι καινούριο το οποίο όμως του δημιουργεί ανασφάλεια κι άγχος κι από την άλλη εμμένει στο παλιό, το οποίο αν και δυσλειτουργικό, του δίνει μία αίσθηση οικειότητας κι ασφάλειας. Μέσα του συμβαίνει μια πάλη, ένας αγώνας ανάμεσα στο παλιό και το καινούριο, σ’ αυτό που πρέπει και σ’ αυτό που θέλει να είναι.
Σ’ αυτό το σημείο χρειάζεται να διευκρινιστεί και να τονιστεί ότι η κρίση πανικού δεν αποτελεί συναισθηματικό χειρισμό ούτε οφείλεται στην αδυναμία ή τη μη επιθυμία του ατόμων να τη διαχειριστούν, όπως μπορεί να πιστεύουν κάποιοι από το περιβάλλον τους. Τα άτομα με κρίσεις πανικού όχι μόνο δεν είναι αδύναμα αλλά αντίθετα διαθέτουν μεγάλη εσωτερική δύναμη γιατί αν και βιώνουν πίεση και φόβο για πιθανές μελλοντικές κρίσεις, συνεχίζουν να προσπαθούν και καταφέρνουν να ξεπερνούν πολλές από τις δυσκολίες της καθημερινότητά τους.
Οι κρίσεις πανικού και η συνακόλουθη, τις περισσότερες φορές, Διαταραχή Πανικού (επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού που συνοδεύονται από φόβο για επερχόμενη κρίση πανικού που μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική αποξένωση) μπορεί να αντιμετωπιστούν μέσω ψυχοθεραπείας αφενός με την εκμάθηση τεχνικών που μπορεί να οδηγήσουν σε αποτελεσματικότερη διαχείριση της κρίσης πανικού τη στιγμή που συμβαίνει και αφετέρου με τη διερεύνηση και αντιμετώπιση της ψυχικής σύγκρουσης που οδηγεί στη κρίση πανικού. Είναι σημαντικό λοιπόν τα άτομα με κρίσεις πανικού ή με Διαταραχή Πανικού να απευθυνθούν σ'έναν ειδικό Ψυχικής Υγείας προκειμένου να περιορίσουν τις κρίσεις και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους.
