Η ομαδική ψυχοθεραπεία αν και ξεκίνησε αρχικά ως λύση ανάγκης για να βοηθήσει στρατιώτες του Βιετνάμ με μετατραυματικό σύνδρομο αφού απαιτούσε λιγότερο χρόνο και χρήματα, αποδείχτηκε ιδιαίτερα αποτελεσματική μορφή ψυχοθεραπείας.
Η θεραπευτική ομάδα αποτελείται από 5 έως 12 άτομα, πραγματοποιείται σε συγκεκριμένο χώρο και συντονίζεται από 1 ή 2 θεραπευτές - συντονιστές. Οι συναντήσεις της ομάδας γίνονται κάθε εβδομάδα ή κάθε 15 μέρες σε συγκεκριμένη ώρα που έχει προκαθορισθεί και η διάρκειά τους είναι 90 με 120 λεπτά.
Η ομαδική ψυχοθεραπεία επικεντρώνεται κυρίως στις διαπροσωπικές αλληλεπιδράσεις των ανθρώπων, άλλα έχει πολύ καλά αποτελέσματα και στις υπόλοιπες ψυχικές διαταραχές - δυσκολίες όπως και στις εξαρτήσεις. Συνήθως έχει προηγηθεί ατομική ψυχοθεραπεία πριν περάσει ένα άτομο στην ομαδική ή αν αυτό δεν έχει συμβεί καλό είναι να έχουν γίνει κάποιες συνεδρίες σε ατομικό πλαίσιο.
Η μεγάλη θεραπευτική αξία της ομάδας είναι η ίδια η ΔΥΝΑΜΗ της ομάδας. Καθώς απαρτίζεται από άτομα που έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά ως προς τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, τις σκέψεις και τα συναισθήματα, τα άτομα αισθάνονται άνετα να μοιραστούν τη δική τους προσωπική εμπειρία, αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι τα μόνα που βιώνουν μία δυσκολία και αισθάνονται ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ. Ταυτόχρονα, οι ατομικές διαφορές που υπάρχουν αναπόφευκτα μεταξύ των μελών, προσδίδουν μία ποικιλία απόψεων και διαφορετικών συμπεριφορών με τις οποίες το κάθε μέλος μπορεί να έρθει σε επαφή και είτε να τις υιοθετήσει αν θεωρήσει ότι του ταιριάζουν είτε να τις απορρίψει. Με αυτό τον τρόπο τα άτομα μαθαίνουν μέσω της μίμησης να υιοθετούν εναλλακτικούς τρόπους σκέψης και μοντέλα συμπεριφοράς τα οποία είναι περισσότερο αποτελεσματικά.
Ένα άλλο πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό της ομαδικής ψυχοθεραπείας είναι ότι τα μέλη μέσα από τη διαδικασία του μοιράσματος των δυσκολιών τους αλλά και της ενεργητικής ακρόασης των δυσκολιών των άλλων μελών, αναπτύσσουν ένα αίσθημα φροντίδας και ενδιαφέροντος. Αισθάνονται ότι ανήκουν σε μία ομάδα, ότι είναι σημαντικοί για τους άλλους, ότι δέχονται αγάπη αλλά και ότι ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ οι ίδιοι. Αυτή η συναισθηματική ανταλλαγή συμβάλλει ουσιαστικά στην αίσθηση αποδοχής και στην αύξηση της αυτοεκτίμησή τους.
Πέρα όμως από τη, μεγάλης θεραπευτικής αξίας, συναισθηματική ανταλλαγή, τα μέλη έχουν τη δυνατότητα να ΓΝΩΡΙΣΟΥΝ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥΣ αλλά και να αντιληφθούν την εντύπωση που δημιουργούν και έχουν οι άλλοι για τα ίδια. Καθώς ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο την ίδια πραγματικότητα, βλέπει και με διαφορετικό τρόπο τον εαυτό του σε σχέση με το πώς τον βλέπουν οι άλλοι.
Μέσα στην ομάδα λοιπόν το άτομο μπορεί να βιώσει συγκρούσεις που θυμίζουν άλλες σχέσεις της ζωής του, να συνειδητοποιήσει τον τρόπο με τον οποίο σχετίζεται με τους άλλους ανθρώπους και να κατανοήσει ποιες από τις συνήθειές που υιοθετεί μπορεί να υπονομεύουν μ' έναν ασυνείδητο τρόπο τις κοινωνικές του σχέσεις. Οι συγκρούσεις που μπορεί να δημιουργηθούν μέσα στην ομάδα σκοπό δεν έχουν την αναβίωση ενός δυσάρεστου παρελθόντος αλλά, με την καθοδήγηση των θεραπευτών, στοχεύουν στην επανόρθωση και τον αναπρογραμματισμό των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συμπεριφορών του ατόμου, έτσι ώστε τελικά να μάθουν να αντιδρούν με πιο υγιή τρόπο σε εσωτερικά κι εξωτερικά ερεθίσματα.
